Onderzoeksresultaten klimaatrobuust waterbeheer in Friese zandgebieden

Door handig om te gaan met het vasthouden van water kan op de hoge zandgronden van Zuidoost-Friesland een deel van de droogteschade worden voorkomen. Maatwerk is hier het toverwoord. Dit blijkt uit een onderzoek van Hogeschool Van Hall Larenstein en Wageningen Livestock Research. Op 23 april werden de resultaten van dit driejarig onderzoek gepresenteerd aan de deelnemende agrariërs en bestuurders van Wetterskip Fryslân en Provinsje Fryslân.

Klimaatverandering
Nederland heeft de afgelopen jaren steeds vaker te maken gehad met hete en droge zomers, waarbij de grondwatervoorraad onder druk kwam te staan met gewasschade en verdroging van natuur tot gevolg. In de laatste zes jaar hebben tientallen Friese agrariërs samen met regionale stakeholders vooruitgang geboekt in het vasthouden van water. Voor verschillende situaties leidt dit tot minder droogteschade aan landbouwgewassen en verdroging van de natuur. Bij een meer grootschalige aanpak op gebiedsniveau wordt de grondwaterstand in de zomer zelfs structureel verhoogd.

Onderzoek
Hogeschool Van Hall Larenstein en Wageningen Livestock Research onderzochten in de afgelopen drie jaar de effecten van water vasthouden op zandgebieden in het oosten van de provincie Friesland. In het onderzoek, dat werd uitgevoerd in samenwerking met Provinsje Fryslân, Wetterskip Fryslân, gebiedscollectieven Noardlike Fryske Walden en ELAN, Staatsbosbeheer en Antea Group, werden onder andere vijf praktijkproeven bestudeerd bij agrarische bedrijven in het gebied. Het ging hierbij om ingrepen zoals peilgestuurde drainage, ondiepere sloten en structureel hogere peilen in de sloten. Nu al blijkt dat deze maatregelen wel degelijk effect hebben. De grondwaterstand stijgt minder hard in de winter en daalt minder snel in de zomer. Meerdere projectdeelnemers zagen ook een toename van grasopbrengst. 

Balans
Alles hangt samen met de bodem en grondsoort. Het is dan ook niet mogelijk om deze maatregelen gebiedsbreed in te zetten. Op bedrijfsniveau moet gekeken worden hoe de balans in de waterhuishouding gevonden kan worden. 

Het volledige onderzoeksrapport kunt u hier lezen.